Ngực bên to bên nhỏ có sao không? Nguyên nhân và cách khắc phục

Ngực không đều nhau là hiện tượng khá phổ biến ở nhiều phụ nữ, gây tự ti hoặc bất tiện trong sinh hoạt do sự chênh lệch về kích thước, vị trí, hình dạng giữa 2 bên ngực. Vậy vì sao ngực bên to bên nhỏ? Nguy hiểm không? Cách khắc phục như thế nào? Bài viết sau của bác sĩ CKI Đỗ Anh Tuấn, Khoa Ngoại Vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ giải đáp chi tiết tình trạng này.

Ngực bên to bên nhỏ là gì?

Ngực bên to bên nhỏ là tình trạng 1 bên ngực lớn hơn hoặc có hình dạng khác biệt so với bên còn lại. Sự bất đối xứng này có thể dao động từ mức không đáng chú ý đến khác biệt rõ rệt hơn về kích thước, hình dạng hoặc vị trí. Nhìn chung, tình trạng này không đáng lo ngại nhưng một số người có thể cảm thấy tự ti hoặc không thoải mái về bộ ngực của mình.

Nguyên nhân ngực bên to bên nhỏ ở nữ

Nguyên nhân ngực bên to bên nhỏ ở nữ có thể là bẩm sinh hoặc thứ phát (mắc phải sau này). Một số nguyên nhân vĩnh viễn và một số khác mang tính tạm thời, cụ thể:

1. Mang thai, cho con bú và những thay đổi nội tiết tố khác

Núi đôi có thể trở nên không đều trong thời kỳ mang thai (khi cơ thể chuẩn bị cho giai đoạn tiết sữa) do sự thay đổi của hormone khiến hai bên vú thay đổi kích thước, phát triển mất cân đối. Trong thời gian cho con bú, bé có thể thích bú 1 bên.

Những thay đổi nội tiết tố khác có thể làm ngực bên to bên nhỏ, bao gồm:

• Mãn kinh.
• Kiểm soát sinh sản bằng hormone.
• Liệu pháp thay thế hormone.

Xem thêm: Ngực bên to bên nhỏ khi cho con bú

2. Tăng sản ống dẫn sữa bất thường

Tăng sản ống dẫn sữa bất thường (ADH) là tình trạng ảnh hưởng đến các tế bào mô vú, xảy ra khi các ống dẫn sữa trong vú phát triển quá mức. Tình trạng này không phải là ung thư nhưng có thể làm tăng nguy cơ ung thư trong tương lai.

2. Thiểu sản vú (ngực kém phát triển)

Thiểu sản vú là tình trạng rất hiếm gặp, có thể ảnh hưởng đến sản xuất sữa thấp hoặc không có sữa. Phụ nữ bị thiểu sản vú không thể phát triển mô vú như bình thường trong tuổi dậy thì.

Nguyên nhân có thể do bẩm sinh hoặc thứ phát:

• Nguyên nhân bẩm sinh bao gồm: hội chứng Jeune (1 dạng bệnh lùn ảnh hưởng đến thành ngực) và hội chứng Poland (cơ ngực bị thiếu hoặc kém phát triển).
• Nguyên nhân thứ phát bao gồm: chấn thương vú, xạ trị vú (thường được sử dụng để điều trị ung thư vú), phẫu thuật ngực.

3. Bệnh vẹo cột sống

Bệnh vẹo cột sống là tình trạng cột sống có độ cong bất thường, có thể làm ngực bên to bên nhỏ, chủ yếu liên quan đến vị trí của mỗi bên vú. Vẹo cột sống thường được xuất hiện ở trẻ em hoặc thanh thiếu niên ở mức độ nhẹ đến nghiêm trọng. Mức độ cong cột sống khác nhau có thể dẫn đến vai, cánh tay hoặc hông không đều, khiến 1 bên ngực thấp hơn bên kia.

Việc điều trị bệnh vẹo cột sống phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và có thể phải phẫu thuật.

4. Tăng sản thiếu niên

Tăng sản thiếu niên là tình trạng lành tính, bẩm sinh, hiếm gặp, trong đó 1 bên ngực phát triển lớn hơn nhiều so với bên còn lại, nguyên nhân chưa được xác định.

Phẫu thuật thẩm mỹ có thể được khuyến nghị để điều chỉnh tình trạng này nhưng thường được thực hiện ở giai đoạn sau, rất lâu sau khi ngực đã phát triển hoàn chỉnh.

5. Tuyến vú lạc chỗ

Tuyến vú lạc chỗ là tình trạng hiếm gặp, chỉ ảnh hưởng đến 6% dân số, trong đó mô vú nằm ở vị trí khác so với bình thường. Bệnh phổ biến nhất ở người châu Á, mô vú có thể hình thành ở bất kỳ vị trí nào dọc theo nách đến bẹn. [1]

Đôi khi, mô vú có thể xuất hiện ở bụng dưới dạng cục u giống như khối u. Những tuyến vú khác phát triển gần mô vú bình thường, ảnh hưởng đến kích thước và hình dạng, làm vú bên to bên nhỏ.

6. Bệnh ở vú do tiểu đường

Bệnh này là biến chứng hiếm gặp của tiểu đường, dẫn đến sự hình thành các khối u cứng không đau ở vú. Tình trạng này liên quan đến việc sử dụng insulin trong thời gian dài.

Vì chưa rõ nguyên nhân, việc tiếp xúc với insulin có thể gây ra sự phát triển của các khối mô xơ ở vú như thế nào. Bệnh ở vú do tiểu đường dễ bị nhầm lẫn với ung thư vú. Phụ nữ tiền mãn kinh bị ảnh hưởng nhiều nhất. Tình trạng này có thể khiến ngực bên to bên nhỏ và nhiều trường hợp vị trí của ngực bị dịch chuyển.

Ngực bên to bên nhỏ có sao không?

Ngực bên to bên nhỏ là tình trạng bình thường trong hầu hết các trường hợp, có thể bắt đầu từ tuổi dậy thì do ngực phát triển không đều.

Tình trạng này cũng có thể xảy ra trong thời kỳ mang thai khi ngực to hơn để chuẩn bị cho việc cho con bú. Kích thước 2 bên ngực cũng có thể thay đổi khác nhau trong thời kỳ mãn kinh.Trường hợp cần lưu ý là khi ngực bên to bên nhỏ xảy ra đột ngột mà không có lý do rõ ràng. Mặc dù có thể do nguyên nhân lành tính nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư vú hoặc u lympho.

Biến chứng nguy cơ khiến ngực không đều

Ngực bên to bên nhỏ có thể là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú. Những phụ nữ có ngực chênh lệch 20% về kích thước có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn, bao gồm [2]:

• Ung thư ống xâm lấn (IDC): loại phổ biến nhất, trong đó các tế bào ung thư bắt đầu ở các ống dẫn sữa của vú.
• Ung thư tiểu thùy xâm lấn (ILC): loại ung thư bắt đầu ở các thùy vú, nơi sản xuất sữa.
• U lympho (lymphoma): ngực bên to bên nhỏ cũng có thể xảy ra với u lympho. Dạng ung thư này liên quan đến hệ thống bạch huyết, 1 phần của hệ thống này đi qua các mô vú. Khoảng 20% ​​ người bệnh có những thay đổi đáng kể về tính đối xứng của vú.

Triệu chứng ngực bên to bên nhỏ cần thăm khám bác sĩ

Ngực bên to bên nhỏ thường chỉ là vấn đề thẩm mỹ, ít khi là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu ngực đột nhiên to ra hoặc nhỏ đi kèm các triệu chứng sau, chị em cần lưu ý và đi khám ngay, bao gồm:

• Ngực lõm xuống.
• Da co lại, dày lên hoặc đổi màu.

Cách chẩn đoán tình trạng ngực không đều ở nữ

Để chẩn đoán tình trạng ngực không đều ở nữ, các bác sĩ thường thực hiện các phương pháp sau:

1. Khám lâm sàng

Bác sĩ khám trực tiếp để đánh giá sự bất đối xứng giữa 2 bên ngực, xác định kích thước và hình dáng của ngực. Bác sĩ cũng kiểm tra các yếu tố khác như: kết cấu mô vú và da xung quanh để xác định các dấu hiệu bất thường (nếu có). Bác sĩ có thể hỏi về tiền sử bệnh lý, đặc biệt là các vấn đề về nội tiết hoặc các tình trạng đã từng gặp như: u nang, viêm nhiễm vú hay chấn thương ngực.

2. Chẩn đoán hình ảnh

Chụp nhũ ảnh để phát hiện các bất thường, bao gồm cả khối u. Kết quả cho thấy 2 bên núi đôi có mật độ khác nhau hay không. Ngực bên to bên nhỏ không phải lúc nào cũng có nghĩa là 1 bên vú trông hoặc cảm thấy khác biệt so với bên còn lại.

3. Chụp cộng hưởng từ (MRI)

MRI có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghi ngờ có khối u hoặc tình trạng bất thường khác mà chụp nhũ ảnh chưa thể hiện rõ ràng. Phương pháp này cho hình ảnh chi tiết và rõ nét hơn, giúp đánh giá toàn diện cấu trúc bên trong vú.

4. Xét nghiệm hormone

Vú bất đối xứng có thể liên quan đến yếu tố nội tiết. Do đó, xét nghiệm hormone giúp xác định có sự thay đổi nội tiết trong cơ thể, nhất là trong các giai đoạn dậy thì, mang thai hoặc mãn kinh.

Cách điều trị khắc phục vú bên to bên nhỏ

Cách khắc phục ngực bên to bên nhỏ bao gồm:

1. Tại nhà

• Miếng lót áo ngực: đây là giải pháp không xâm lấn, giúp hỗ trợ và tăng thêm thể tích cho bộ ngực nhỏ hơn, giúp ngực trông cân đối hơn.
• Lựa chọn trang phục: áo ngực có đệm hoặc có gọng, áo cổ cao hoặc cổ tròn, váy chữ A hoặc váy cạp cao có thể tăng cường sự cân bằng.
• Massage ngực: massage bên ngực nhỏ hơn có thể giúp giảm sự khác biệt về kích thước giữa 2 bên ngực. Bắt đầu bằng cách xoa 2 lòng bàn tay vào nhau để làm ấm. Thoa dầu và massage ngực theo chuyển động tròn kết hợp ấn nhẹ. Ngoài việc giúp tăng kích thước, massage ngực còn có thể giúp tăng lưu thông máu, ngừa chảy xệ, giảm nguy cơ ung thư vú.
• Tập thể dục: các bài tập ngực và thân trên (có hoặc không sử dụng tạ) có thể giúp ngực săn chắc, giảm khác biệt giữa 2 bên ngực.

2. Phẫu thuật

• Thu da vú: giúp giảm phần da vú dư thừa, giúp ngực gọn gàng, cân đối hơn, giải quyết tình trạng 2 bên ngực không đều.
• Thu nhỏ mô vú: nhằm mục đích thu nhỏ kích thước của bầu ngực lớn hơn, có thể bao gồm việc loại bỏ 1 phần mô vú, mỡ hoặc da thừa để đạt được sự cân xứng về mặt tỷ lệ.
• Nâng ngực bằng túi ngực: nhằm mục đích tăng kích thước của bầu ngực nhỏ hơn, phẫu thuật can thiệp bao gồm việc sử dụng túi độn nước muối hoặc túi độn silicone để tạo vẻ ngoài cân đối hơn.
• Nâng ngực bằng phương pháp cấy mỡ: một số trường hợp ngực bên to bên nhỏ ở nữ có thể được áp dụng phương pháp cấy mỡ, trong đó mỡ được chuyển từ 1 vùng trên cơ thể sang ngực, góp phần tạo vẻ đẹp hài hòa và cân đối hơn.

Khi nào cần điều trị ngực bên to bên nhỏ?

Điều trị ngực không đối xứng khi tình trạng này gây ảnh hưởng đến sức khỏe, thẩm mỹ, hoặc gây bất tiện trong cuộc sống hằng ngày.

Hướng dẫn chăm sóc và theo dõi tình trạng ngực không đều

Chăm sóc và theo dõi tình trạng ngực bị bên to bên bé bằng các phương pháp sau:

1. Tự kiểm tra ngực hàng tháng

Việc tự kiểm tra ngực mỗi tháng giúp nhận biết sự thay đổi trong kết cấu, hình dáng hoặc kích thước của ngực:

• Đứng trước gương, quan sát cả 2 bên ngực để tìm sự khác biệt rõ rệt.
• Dùng đầu ngón tay để kiểm tra vùng quanh ngực, chú ý đến các khối cục, đau, hoặc bất kỳ điểm nào khác biệt.
• Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu lạ nào như sưng, đỏ, hoặc vết lồi lõm, cần đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị.

2. Duy trì lối sống lành mạnh

Chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh giúp duy trì sức khỏe nội tiết tố và ngừa tình trạng mất cân bằng nội tiết, yếu tố có thể gây ngực bên to bên nhỏ, bao gồm:

• Ăn nhiều rau xanh, protein và các thực phẩm giàu omega-3.
• Hạn chế đồ uống có cồn và tránh hút thuốc lá.
• Giữ cân nặng ở mức ổn định, vì tăng hoặc giảm cân đột ngột có thể ảnh hưởng đến kích thước ngực.

3. Chọn áo ngực phù hợp

Áo ngực thích hợp giúp hỗ trợ ngực, giảm sự khác biệt về kích thước và giúp ngực trông cân đối hơn. Nếu 1 bên ngực lớn hơn, phụ nữ có thể sử dụng miếng đệm ngực (padding) ở bên còn lại để tạo sự hài hòa.

4. Quản lý căng thẳng và tập thể dục đều đặn

Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết và làm thay đổi kích thước hoặc cảm giác ở ngực. Tập thể dục giúp tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ sức khỏe mô ngực, giảm nguy cơ viêm nhiễm và tăng sự đàn hồi của cơ ngực.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao ngực bên trái to hơn ngực bên phải?

Ngực bên trái to hơn ngực bên phải là hiện tượng phổ biến và thường không phải là vấn đề đáng lo ngại. Sự chênh lệch về kích thước này có thể do nhiều yếu tố khác nhau: di truyền, ảnh hưởng của hormone, cấu trúc cơ thể, lối sống, thói quen sinh hoạt, mang thai và cho con bú. Một số trường hợp vòng 1 bên to bên bé do sức khỏe hoặc bệnh lý, lúc này chị em nên đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị kịp thời.

2. Tại sao ngực bên to bên nhỏ tuổi dậy thì?

Vú bên to bên bé trong tuổi dậy do sự phát triển không đều của 2 bên ngực. Các tuyến mô vú, cơ và da đang trong quá trình tăng trưởng, nên sự chênh lệch kích thước có thể dễ dàng xảy ra. Hormone nội tiết tố, đặc biệt là estrogen, đóng vai trò lớn trong sự phát triển của ngực. Ở tuổi dậy thì, nồng độ hormone có thể dao động, làm cho 1 bên ngực phát triển nhanh hơn bên còn lại.

Gene di truyền từ gia đình có thể ảnh hưởng đến hình dáng và kích thước của ngực. Nếu người thân trong gia đình cũng có tình trạng ngực bất đối xứng, khả năng cao con cái cũng có thể gặp hiện tượng này.

3. Ngực bên to bên nhỏ có khắc phục được không?

Ngực bên to bên nhỏ hoàn toàn có thể khắc phục hoặc cải thiện bằng các biện pháp tại nhà hoặc phẫu thuật tại khoa Ngoại vú - Đầu mặt cổ.

Khoa Ngoại vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là đơn vị chuyên cung cấp các dịch vụ chăm sóc và điều trị liên quan đến bệnh tuyến vú, bao gồm cả lành tính và ác tính. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và chuyên môn cao, cùng trang thiết bị hiện đại, khoa mang đến những phương pháp chẩn đoán và điều trị chính xác, an toàn cho khách hàng.

Ngực bên to bên nhỏ rất phổ biến, có thể do di truyền, mang thai, cho con bú và một số tình trạng bệnh lý. Nếu chị em xấu hổ hoặc tự ti về ngực của bản thân, có nhiều phương pháp để giải quyết tình trạng này, trong đó có phẫu thuật, thay đổi lối sống, sử dụng áo ngực hỗ trợ…