Soạn bài Đợi mẹ lớp 7 Chi tiết

Bài thơ “Đợi mẹ” của Vũ Quần Phương là một tác phẩm sâu sắc trong chương trình Soạn bài Đợi mẹ lớp 7 Chân trời sáng tạo. Bài thơ khắc họa chân thực tâm trạng ngóng chờ mẹ của em bé và hình ảnh người mẹ tần tảo. Tác phẩm gợi lên nhiều xúc cảm về tình mẫu tử thiêng liêng và sự hy sinh cao cả.

Giới thiệu chung về bài thơ Đợi mẹ Ngữ văn 7

Bài thơ “Đợi mẹ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu được đưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn lớp 7 sách Chân trời sáng tạo. Tác giả Vũ Quần Phương đã gửi gắm vào bài thơ những rung cảm chân thành về tình mẫu tử và hình ảnh người mẹ Việt Nam lam lũ. Bài thơ không chỉ đơn thuần là tiếng lòng của một em bé đợi mẹ về mà còn là bức tranh cuộc sống, là lời nhắc nhở về sự hy sinh thầm lặng của những người mẹ. Việc tìm hiểu và soạn bài Đợi mẹ lớp 7 giúp các em học sinh cảm nhận sâu sắc hơn vẻ đẹp của tình cảm gia đình và giá trị của lao động. Bài thơ mở ra một không gian đầy cảm xúc, nơi tình yêu thương và sự chờ đợi hòa quyện, khơi gợi những suy ngẫm về vai trò của người mẹ trong cuộc đời mỗi con người.

Phân tích tâm trạng em bé khi đợi mẹ

Nỗi đợi chờ luôn mang lại cho người đợi những cảm xúc đặc biệt, nhất là đối với trẻ thơ. Trong bài thơ “Đợi mẹ”, tâm trạng của em bé được thể hiện một cách chân thực và ám ảnh. Em bé ngồi một mình trong căn nhà trống trải, hướng mắt ra cánh đồng nơi mẹ đang làm việc. Cảm giác cô đơn, mong ngóng bao trùm không gian. Thời gian dường như trôi đi thật chậm chạp khi em bé mải miết nhìn theo hình bóng mẹ lẫn vào màn đêm. Sự chờ đợi không chỉ là đơn thuần là sự trôi qua của thời gian mà còn là sự dồn nén của bao xúc cảm, từ hy vọng ban đầu đến nỗi buồn man mác và cuối cùng là sự mệt mỏi xâm chiếm.

Cảm xúc ban đầu khi chờ đợi

Khoảnh khắc bắt đầu sự chờ đợi thường đi kèm với sự mong ngóng, hy vọng. Em bé trong bài thơ Đợi mẹ ban đầu có lẽ cũng đầy háo hức, mong mẹ sớm về để được sà vào lòng mẹ, được nghe chuyện, được nhận quà. Ngọn lửa bếp chưa nhen cũng phần nào thể hiện sự ngóng trông, bếp vẫn lạnh lẽo như chính căn nhà khi vắng bóng mẹ. Cái nhìn ra đồng lúa, ra vầng trăng non cho thấy sự tập trung cao độ của em vào việc dõi theo dấu vết của mẹ. Đó là biểu hiện của tình yêu thương mãnh liệt và sự phụ thuộc sâu sắc vào người mẹ. Em bé chỉ mong sao mẹ nhanh chóng xuất hiện để căn nhà bớt hiu quạnh.

Hình ảnh và thời gian trôi qua trong nỗi đợi

Thời gian chờ đợi được tác giả miêu tả rất tinh tế qua các hình ảnh quen thuộc của làng quê và sự thay đổi của cảnh vật khi đêm xuống. Từ ánh trăng non, đom đóm bay ngoài ao rồi bay vào nhà, tất cả đều cho thấy thời gian đã về khuya. Sự xuất hiện của đom đóm trong nhà là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy đêm đã xuống, nỗi đợi càng thêm dài. Em bé đã đợi từ lúc chiều tà cho đến khi đêm khuya tĩnh mịch. Nỗi “trống trải” của căn nhà tranh càng làm tăng thêm cảm giác cô đơn, bơ vơ của em bé. Cảm xúc từ hy vọng ban đầu dần chuyển sang sự mệt mỏi, thậm chí là ngủ quên trong lúc đợi, một trạng thái tâm lý rất đặc trưng của trẻ thơ khi chờ đợi quá lâu.

Soạn bài Đợi mẹ lớp 7

<>Xem Thêm Bài Viết:<>

• Tổng quan các khóa học Nhân văn tại The University of Otago
• Hướng dẫn góp ý sách giáo khoa Lịch sử Địa lý 8
• Khám Phá Bài 27 Tiếng Việt 3: Câu Chuyện Những Chiếc Áo Ấm
• Cashback là gì? Khám phá lợi ích thẻ tín dụng hoàn tiền hiệu quả
• Khám Phá Khóa Học Y Tế Bậc Cao Học La Trobe

Hình ảnh người mẹ tần tảo trong bài thơ Đợi mẹ

Bên cạnh tâm trạng của em bé, hình ảnh người mẹ cũng được khắc họa đầy ấn tượng và giàu sức gợi. Người mẹ hiện lên không chỉ qua sự ngóng chờ của con mà còn qua những chi tiết gợi tả cuộc sống mưu sinh vất vả, nhọc nhằn nơi đồng ruộng. Dù không xuất hiện trực diện nhiều trong phần đầu bài thơ, nhưng hình bóng mẹ luôn là trung tâm của mọi suy nghĩ và cảm xúc nơi em bé.

Dáng hình mẹ qua con mắt trẻ thơ

Trong tâm trí em bé, hình bóng mẹ gắn liền với sự mong đợi và cảm giác an toàn. Dù mệt mỏi đến mức ngủ thiếp đi, em bé vẫn “nằm mơ” thấy mẹ. Điều này cho thấy mẹ luôn hiện hữu trong tâm tưởng của con, là niềm hy vọng, là điểm tựa duy nhất. Khi mẹ về, dù đã khuya, mẹ vẫn bế con vào nhà, hành động này thể hiện tình yêu thương dịu dàng, sự quan tâm chăm sóc của người mẹ dành cho con dù bản thân rất mệt mỏi sau một ngày lao động. Hình ảnh mẹ bế con vào nhà là đỉnh điểm của sự chờ đợi, mang lại cảm giác ấm áp và bình yên sau bao nhiêu khắc khoải.

Sự vất vả, lam lũ của mẹ

Những hình ảnh như “Mẹ lẫn trên cánh đồng lúa lẫn vào đêm” hay “bàn chân mẹ lội bùn ì oạp đồng xa” không chỉ miêu tả công việc đồng áng mà còn gợi lên gánh nặng mưu sinh mà người mẹ đang gánh vác. Cuộc sống vất vả khiến mẹ phải làm việc quên cả thời gian, đến khi trời tối mịt mới về nhà. Sự hy sinh của mẹ là điều hiển nhiên trong cuộc sống của em bé, đến mức “nỗi đợi” của con đã trở thành một phần của giấc mơ, một sự ám ảnh thường trực. Tác giả đã rất thành công khi khắc họa một cách chân thực và cảm động hình ảnh người mẹ Việt Nam truyền thống, tần tảo, giàu đức hy sinh vì con cái, dành hết tâm sức cho cuộc sống gia đình và tương lai của con.

Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ Đợi mẹ

Bài thơ “Đợi mẹ” chinh phục người đọc không chỉ bởi nội dung cảm động mà còn bởi nghệ thuật thể hiện độc đáo. Tác giả Vũ Quần Phương đã sử dụng linh hoạt nhiều yếu tố nghệ thuật để diễn tả tâm trạng và hình ảnh một cách sinh động nhất, chạm đến trái tim người đọc. Cách gieo vần, ngắt nhịp, việc lựa chọn từ ngữ, hình ảnh và sử dụng biện pháp tu từ đều góp phần tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt và giá trị nghệ thuật cho tác phẩm.

Cách gieo vần và ngắt nhịp độc đáo

Bài thơ sử dụng cách gieo vần linh hoạt, không theo một mô típ nhất định, tạo nên âm hưởng tự nhiên, gần gũi với lời nói hàng ngày, như một lời tâm tình thủ thỉ. Sự gieo vần “đêm” - “thềm”, “nhà” - “xa” hay “trắng” - “trắng” ở những vị trí khác nhau cho thấy sự chủ động của tác giả trong việc tạo nhạc điệu, tránh sự đơn điệu. Cách ngắt nhịp cũng rất đặc biệt, có những dòng chỉ gồm một vài từ (“trống trải”, “khuya”), tạo điểm nhấn, thể hiện sự đứt quãng, sự ngóng chờ khắc khoải, như tiếng thở dài của em bé. Nhịp điệu này góp phần diễn tả chính xác tâm trạng bồn chồn, đợi mong của em bé và sự trôi chảy của thời gian trong nỗi chờ đợi.

Sức biểu cảm của từ ngữ và hình ảnh

Các từ ngữ và hình ảnh trong bài thơ được chọn lọc cẩn thận, giàu sức gợi cảm và biểu tượng. Từ “lẫn” trong “Mẹ lẫn trên cánh đồng lúa lẫn vào đêm” gợi hình ảnh mẹ nhỏ bé, khuất dần trong không gian rộng lớn và màn đêm buông xuống, thể hiện sự đơn độc và vất vả. Từ “trống trải” miêu tả không gian ngôi nhà khi vắng mẹ, đồng thời cũng là cảm giác cô đơn, hụt hẫng trong lòng em bé. Tiếng “ì oạp” của bàn chân mẹ lội bùn là âm thanh quen thuộc, đặc trưng của cuộc sống nông thôn, gợi sự nhọc nhằn, lam lũ. Những hình ảnh như “vầng trăng non”, “đom đóm bay”, “vườn hoa mận trắng” tạo nên khung cảnh thơ mộng, yên bình của làng quê nhưng cũng đầy tương phản với nỗi đợi chờ khắc khoải, làm nổi bật thêm sự cô đơn của em bé.

Biện pháp tu từ làm nổi bật tâm trạng

Tác giả đã khéo léo sử dụng biện pháp nhân hóa, đặc biệt là trong câu thơ “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ”. Nỗi đợi chờ là một cảm xúc trừu tượng, nhưng lại được nhân hóa như một sinh thể có thể “nằm mơ”. Điều này làm nổi bật sự ám ảnh của nỗi đợi trong tâm trí em bé, nó đã đi vào cả giấc ngủ, trở thành một phần của thế giới nội tâm của con. Biện pháp tu từ này góp phần khắc sâu ấn tượng về sự chờ đợi dai dẳng, thường trực của em bé, đồng thời thể hiện sự đồng cảm sâu sắc của tác giả đối với nhân vật. Nó cho thấy nỗi đợi đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của em bé.

Thông điệp ý nghĩa từ bài thơ Đợi mẹ

Qua bài thơ “Đợi mẹ”, tác giả Vũ Quần Phương muốn gửi gắm nhiều thông điệp sâu sắc về tình cảm gia đình và cuộc sống. Trước hết, bài thơ là lời ngợi ca tình yêu thương vô bờ bến của em bé dành cho mẹ và vị trí không thể thay thế của mẹ trong tâm hồn con. Tình cảm đó được thể hiện qua sự ngóng chờ, qua cả giấc mơ. Đồng thời, bài thơ còn là sự khắc họa chân thực và cảm động về cuộc đời lam lũ, sự hy sinh thầm lặng của những người mẹ vì con cái và vì cuộc sống mưu sinh. Thông điệp được truyền tải là hãy trân trọng tình cảm gia đình, đặc biệt là tình mẫu tử, và thấu hiểu sự vất vả của cha mẹ. Bài thơ cũng gợi nhắc về tuổi thơ của biết bao thế hệ người Việt, những kỷ niệm gắn liền với hình bóng mẹ tảo tần. Tác phẩm là lời nhắc nhở về trách nhiệm của con cái đối với cha mẹ, về sự sẻ chia và yêu thương trong mái ấm gia đình.

Suy ngẫm về tình cảm gia đình qua bài thơ

Bài thơ “Đợi mẹ” gợi lên những suy ngẫm sâu sắc về tình cảm giữa những người thân yêu trong gia đình. Tình cảm gia đình là nguồn cội, là bến đỗ bình yên nhất trong cuộc đời mỗi con người. Hình ảnh em bé đợi mẹ và hình ảnh người mẹ tảo tần vì con là minh chứng rõ nét cho tình yêu thương vô điều kiện, sự gắn bó máu thịt thiêng liêng. Sự hy sinh của cha mẹ và lòng hiếu thảo của con cái là những giá trị cao đẹp cần được gìn giữ và phát huy trong mọi hoàn cảnh. Bài thơ nhắc nhở chúng ta rằng, hãy luôn trân trọng những khoảnh khắc bình dị bên gia đình, thấu hiểu và sẻ chia những gánh nặng cuộc sống với cha mẹ. Mỗi hành động quan tâm nhỏ bé, mỗi lời nói yêu thương cũng có thể mang lại niềm hạnh phúc lớn lao cho những người thân yêu của mình, góp phần xây dựng một mái ấm hạnh phúc và bền vững.

Câu hỏi thường gặp khi Soạn bài Đợi mẹ lớp 7

• Bài thơ “Đợi mẹ” của tác giả nào?
• Bài thơ “Đợi mẹ” được học trong chương trình Ngữ văn lớp mấy, sách nào?
• Tâm trạng chính của em bé trong bài thơ là gì?
• Những hình ảnh nào thể hiện sự vất vả, lam lũ của người mẹ?
• Biện pháp tu từ nổi bật và có ý nghĩa nhất trong bài thơ là gì?
• Câu thơ “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ” có ý nghĩa sâu sắc như thế nào?
• Bài thơ “Đợi mẹ” gợi cho người đọc suy nghĩ gì về tình mẫu tử và tình cảm gia đình?
• Cách gieo vần và ngắt nhịp trong bài thơ có gì đặc biệt?
• Ý nghĩa của hình ảnh đom đóm bay vào nhà trong bài thơ là gì?
• Thông điệp chính mà tác giả muốn gửi gắm qua bài thơ “Đợi mẹ” là gì?

Bài thơ “Đợi mẹ” của Vũ Quần Phương là một tác phẩm đầy cảm xúc, giúp người đọc hiểu thêm về tình yêu thương và sự hy sinh. Việc soạn bài Đợi mẹ lớp 7 không chỉ là hoàn thành bài tập mà còn là cơ hội để các em học sinh cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị của gia đình. Tác phẩm này góp phần giáo dục lòng biết ơn và trân trọng công lao của cha mẹ. Hy vọng với những phân tích chi tiết trên, các em sẽ có thêm tư liệu hữu ích cho việc học tập và hiểu bài. Truy cập Chọn Trường Tốt Nhất để tìm hiểu thêm nhiều bài soạn văn và thông tin giáo dục bổ ích khác.