Dàn ý chi tiết
1. Mở đoạn:
Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”
2. Thân đoạn:
a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
Truyện kể về ba người nữ thanh niên xung phong gồm Nho, Thao, Phương Định trên một trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mỹ.
Họ lập thành “tổ trinh sát mặt đường” có nhiệm vụ san lấp đất, đánh dấu bom chưa nổ và phá bom khi cần.
Nơi họ sống và chiến đấu chứa đựng đầy nguy hiểm, là nơi Mỹ tập trung đánh phá vậy nên “thần chết rình rập hàng giờ”.
Công việc của họ đòi hỏi sự nhanh chóng, chính xác cũng như tập trung cao độ.
b. Điểm chung của ba cô gái:
- Họ là những người con gái có lý tưởng sống cao đẹp:
Cả ba người Nho, Thao và Phương Định đều còn rất trẻ nhưng đã xung phong vào tuyến đường ác liệt nhất của Trường Sơn.
Họ đại diện cho lớp thanh niên sẵn sàng hiến dâng tuổi xuân cho Tổ quốc.
- Gan dạ, dũng cảm, kiên cường:
Khi nghe thấy tiếng máy bay, tiếng bom nổ là lao ra ngoài cao điểm để đo khối lượng bom, thực hiện nhiệm vụ.
Họ không sợ hãi trước cái chết, cái chết với họ chỉ “mờ nhạt và không cụ thể”.
- Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc:
Nho và Thao quyết đoán chạy ra ngoài khi thấy bom nổ để làm nhiệm vụ.
Phương Định cũng một mình thực hiện phá bom trên cao điểm.
Họ ý thức được tầm quan trọng của công việc của mình nên luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ.
- Tình đồng đội gắn bó:
Cả ba cô gái đều coi nhau như chị em ruột thịt.
Họ am hiểu các sở thích của nhau cũng như điểm yếu của mỗi người.
Khi thấy đồng đội bị thương, họ lo lắng và chăm sóc rất tận tình.
c. Điểm riêng của ba cô gái:
- Phương Định:
+ Cô là một người con gái Hà Nội rất hồn nhiên và mơ mộng:
Thể hiện qua việc cô thích hát “dân ca quan họ”, “Ca-chiu-sa” hay cả “dân ca Ý”, có khi “bịa cả lời” để hát.
Cô tự ý thức được về bản thân mình rằng: “Tôi là một cô gái khá” với “cổ cao như hoa loa kèn”, “bím tóc dày”,…
Cô cũng thường được các anh bộ đội hỏi thăm, điều này khiến cô vui mừng, thích thú nhưng lại giấu kín trong lòng.
+ Cô vô cùng gan dạ khi phá bom một mình: Ở nơi phá bom “vắng lặng đến phát sợ”, quả bom thì “nằm lạnh lùng”, thế nhưng cô vẫn luôn bình tĩnh, “không đi khom” mà đàng hoàng bước tới và phá được quả bom lớn.
+ Là cô gái có tâm hồn đa cảm: Một cơn mưa đá chợt đến, chợt đi cũng khiến Phương Định nhớ về Hà Nội, cô “nhớ mẹ, nhớ vòm tròn của nhà hát, bà bán kem”,…
- Chị Thao:
Là người chị cả, đội trưởng.
Chị thích làm duyên “áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu” hay “chị tỉa lông mày nhỏ như cái tăm”.
Trong công việc, chị là người quyết đoán, can đảm; “ai cũng gờm chị: cương quyết, táo bạo” thế nhưng chị Thao lại sợ máu và vắt “thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét”.
- Nho: Là em út của nhóm, rất trẻ con, thích ăn kẹo nhưng cũng rất bản lĩnh khi bị thương.
d. Đánh giá nội dung, nghệ thuật:
- Nội dung:
Cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mỹ.
Tinh thần lạc quan, dũng cảm, hồn nhiên, mơ mộng của họ.
Họ là tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ.
- Nghệ thuật:
Được kể theo ngôi thứ nhất, qua con mắt của Phương Định vậy nên câu chuyện hiện lên rất chân thực và sinh động.
Ngôn ngữ đối thoại ngắn gọn, súc tích, bộc lộ sự quyết đoán, mạnh mẽ của các nhân vật.
Lựa chọn hình ảnh miêu tả tiêu biểu lột tả vẻ đẹp và bản lĩnh của các cô gái.
Hình tượng nhân vật được tạo nên bằng những nét chấm phá nhưng cũng đã thể hiện toàn bộ nội tâm và tính cách nhân vật.
Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật tinh tế, khéo léo.
3. Kết đoạn:
- Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
“Những ngôi sao xa xôi” là truyện ngắn rất thành công của nhà văn Lê Minh Khuê.
