BÀI THU HOẠCH
BDTX THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 - MÔ ĐUN 06
Câu hỏi: Đồng chí hãy trình bày những nội dung chính của mô đun 6. Hãy nêu thực trạng văn hóa Nhà trường Tiểu học trong giai đoạn hiện nay và đề xuất ý kiến của đồng chí trong việc xây dựng văn hóa Nhà trường.
BÀI LÀM
Mô đun 6 “Xây dựng văn hóa nhà trường tiểu học gồm 3 nội dung chính đó là:
1. Sự cần thiết của việc xây dựng văn hóa nhà trường tiểu học; vai trò của giáo viên, học sinh trong xây dựng văn hóa nhà trường tiểu học;
2. Xây dựng và quảng bá các giá trị cốt lõi của nhà trường, lớp học xây dựng niềm tin cho mọi học sinh, đồng nghiệp vào các giá trị cốt lõi đó;
3. Xây dựng, thực hiện và giám sát đánh giá thực hiện kế hoạch xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, thân thiện.
Thực trạng văn hóa Nhà trường Tiểu học hiện nay.
Với sự phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, vào những năm gần đây, văn hoá tổ chức đã được nhận diện như một tiêu chí khi xây dựng hoạt động của các tổ chức mang tính chuyên nghiệp. Điều đó chứng tỏ khái niệm văn hoá tổ chức tuy còn mới mẻ đối với Việt nam nhưng các tổ chức đã ý thức được tầm quan trọng của văn hoá tổ chức. Và hơn bất cứ tổ chức nào hết trong xã hội, Nhà trường phải là tổ chức có “hàm lượng” văn hoá cao nhất; là nơi hội tụ, kết tinh văn hoá để đào tạo ra những chuẩn mực văn hoá cho xã hội
Trong nền kinh tế toàn cầu như hiện nay và nhất là khi Việt nam đã gia nhập WTO với nhiều thời cơ và thách thức, mặt trái của nền kinh tế thị trường và hội nhập đã tác động lớn đến xã hội nói chung cũng như giáo dục nói riêng, nó làm cho bộ mặt văn hóa của xã hội cũng như văn hóa nhà trường có nhiều thay đổi.
Nhiều nhà trường hiện nay cũng rất tích cực trong việc đổi mới trong công tác xây dựng văn hóa, cải tiến xây dựng môi trường văn hóa nhà trường đảm bảo thân thiện, học sinh tích cực, thầy cô cũng đã định hướng nhiều em học sinh đã biết chủ động trong các hoạt động giáo dục nhằm phát huy được những phẩm chất và năng lục sở trường của mình. Nhưng bên cạnh đó vẫn có một bộ phận không nhỏ học sinh chưa tích cực trong các hoạt động giáo dục. Tệ nạn xã hội, thực trạng bạo lực học đường đã xảy ra; đạo đức nhà giáo của một số giáo viên có biểu hiện xuống cấp... Đài truyền hình Trung ương, cũng đã cảnh báo và đưa tin về bạo lực học đường với cảnh học sinh đánh nhau thô bạo trong sự chứng kiến vô cảm của bạn bè xung quanh... Tất cả điều đó đã gây ra những hệ lụy đáng tiếc cho xã hội và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giáo dục. Văn hóa nhà trường bị biến dạng.
Thực tế đó đã làm cho những người có tâm với giáo dục và đối với những Nhà giáo chân chính thì chắc hẳn đó là sự xúc phạm nhân phẩm và đạo đức nghề nghiệp ghê gớm, xúc phạm đến truyền thống “tôn sư trọng đạo” của dân tộc.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, chúng ta đã chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Quá trình xây dựng và phát triển kinh tế đất nước, chúng ta đã nỗ lực tìm kiếm nhiều cơ hội, đạt được những thành tựu to lớn về khoa học, kỹ thuật và công nghệ,... Nhưng chúng ta đã chưa lường hết được mức độ tấn công của mặt trái nền kinh tế thị trường để ngăn chặn nó. Điều đó đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới bộ mặt văn hóa xã hội, để lại những hậu quả khôn lường cho giáo dục.
Mặt khác, lâu nay giáo dục ở trong các nhà trường chúng ta chỉ chú ý coi trọng dạy chữ mà lơ là việc dạy người; coi trọng số lượng hơn là chất lượng. Để tạo ra được một sản phẩm lao động cho xã hội, quả thực là cần đến kiến thức và kỹ năng của học sinh đã được đào tạo. Tuy nhiên, vì chạy đua theo sản phẩm, theo số lượng mà chúng ta chưa quan tâm đến phương thức tạo ra sản phẩm đó một cách đầy đủ. Xã hội cần phải nhìn nhận lại, đánh giá giá trị sản phẩm đó gồm cả cách thức mà người đó lao động có chân chính không, có vì mục tiêu con người không... hay nói cách khác là cách thức lao động để tạo ra sản phẩm đó có văn hóa hay không. Một doanh nghiệp không thể kiếm lợi nhuận bằng mọi cách bất chấp đạo lý, một Nhà trường không được coi kinh tế làm mục tiêu hàng đầu, và một người lao động không thể tạo ta sản phẩm cho xã hội một cách phi văn hóa.
Thực tế, cũng đã có rất nhiều giải pháp của các nhà nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Dưới góc độ của giáo viên tôi thiết nghĩ, việc xây dựng văn hóa Nhà trường là vô cùng quan trọng, bởi Nhà trường là cơ sở nền tảng, là tế bào của hệ thống giáo dục. Cũng như cơ thể người, chỉ khi có được những tế bào lành mạnh thì cơ thể mới phát triển bình thường.
Những đề xuất ý kiến trong việc xây dựng văn hóa Nhà trường như sau:
Đối với mỗi đồng chí cán bộ giáo viên
Cần xây dựng mô hình nhân cách văn hóa con người Việt nam theo hướng phát triển cân đối, hài hòa giữa tâm lực, trí lực và thể lực. Trong đó, lấy tâm lực làm nền tảng cho phát triển nhân cách. Khi thiếu kiến thức, kỹ năng do nhu cầu công việc người ra có thể học thêm và trau dồi để có được, nhưng khi thiếu đạo đức và lương tâm tối tăm thì sẽ rất khó để cải thiện được nhân cách. Do vậy, cần phải chú trọng đến giáo dục chữ “tâm” - lấy nó là cốt cách để làm người. Người có lương tâm trong sáng sẽ biết cảm nhận và có quan niệm đúng về cái đẹp, và người biết rung cảm trước cái đẹp thì rất khó làm điều xấu. Phải luôn tâm huyết với nghề mình đã lựa chọn, phải thực sự yêu nghề, mến trẻ bằng cả cái tâm. Văn hóa người Việt nam chúng ta có lối sống trọng tình, coi trọng lễ nghĩa, tôn sư trọng đạo. Như vậy, phát huy được mô hình nhân cách này cũng là phát huy lợi thế về bản sắc văn hóa người Việt. Mô hình nhân cách ấy phải được giáo dục cho mọi thành viên trong nhà trường mà trước hết phải chính là các Thày cô giáo. Hơn ai hết, người Thầy sẽ là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp nhân cách học trò, là tấm gương mẫu mực để cho học sinh học tập và noi theo. Tình yêu thương, sự tận tâm dạy bảo của người Thầy sẽ được truyền tải, chia sẻ đến học sinh thông qua những bài học về đạo đức thiết thực nhất, là cách cảm hóa hữu hiệu nhất đối với học trò của mình.
Đối với Ban giám hiệu.
- Ban giám hiệu các Nhà trường xây dựng quy chế văn hóa phù hợp tình hình thực tế của giáo viên và học sinh của nhà trường. Từ đó khẳng định được phong cách, xác định hệ thống giá trị, chuẩn mực đạo đức của giáo viên, học sinh nhà trường. Thống nhất và hướng dẫn giáo viên, học sinh thực hiện hành vi ứng xử trong Nhà trường theo các giá trị và chuẩn mực đã xác định, cuối mỗi năm học đều có đánh giá xếp loại. (Bộ qui tắc ứng xử).
- Tiếp tục đầu tư trang bị cơ sở vật chất phù hợp với mô hình văn hoá tổ chức Nhà trường. Môi trường và các yếu tố vật chất cũng góp phần tạo nên ý thức con người, như không gian, trang thiết bị làm việc, trang phục... sẽ giúp họ dễ cảm nhận vì tính hữu hình của nó, khiến họ tin tưởng và gắn bó hơn với nhà trường.
- Tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, giáo viên Nhà trường trong việc học tập, nghiên cứu và có cơ chế khuyến khích phù hợp trong việc thực hiện văn hóa nhà trường.
Đối với các cấp quản lý Nhà nước.
Tiếp tục chỉ đạo và phát động phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Có thể khẳng định đây là một chủ trương vô cùng đúng đắn và sáng suốt của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong bối cảnh giáo dục chúng ta như hiện nay. Tuy nhiên, hiệu quả thực hiện phong trào này lại vẫn còn nhiều hạn chế dẫn đén có những biểu hiện tiêu cực trong giáo dục như hiện nay. Lỗi chính ở khâu thực hiện các chuẩn mực văn hóa của các trường còn quá hình thức. Vì đây là việc làm rất khó, đòi hỏi mỗi nhà trường phải có sự quyết tâm cao, thực sự đổi mới và sáng tạo trong cách làm. Mỗi Nhà trường có những đặc thù riêng, triết lý riêng trong hoạt động của mình. Việc “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” phải được cụ thể hóa trên cơ sở đặc thù đó. Do vậy, việc tiếp tục chỉ đạo thực hiện phong trào của Bộ GD-ĐT phải trên cơ sở rà soát, đánh giá rút kinh nghiệm giai đoạn thực hiện trước đó. Trong đó, cần hướng dẫn cụ thể các khâu kỹ thuật cho các trường trong việc xây dựng phong trào này để các trường cụ thể hóa nội dung và phát huy sáng tạo. Nếu chúng ta xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực một cách hiệu quả và thực chất thì mỗi nhà trường Việt Nam sẽ là một nhà trường văn hóa.
Xây dựng các giá trị văn hóa trong nhà trường chính là việc xác định hệ thống giá trị văn hóa của nhà trường, xem đâu là giá trị văn hóa đặc trưng, cốt lõi để xây dựng và phát triển trở thành hệ giá trị xuyên suốt của nhà trường. Giá trị cốt lõi của một nhà trường tạo ra bản sắc riêng của nhà trường.
Việc xây dựng văn hoá nhà trường đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay là hướng đến xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, an toàn, chống lại các yếu tố phản văn hóa từ bên ngoài và sự nảy sinh những yếu tố gây hại từ bên trong. Xây dựng văn hoá nhà trường các giá trị văn hóa cốt lõi hướng đến tạo dựng uy tín, tạo lập niềm tin và khẳng định thương hiệu của nhà trường.
Như vậy, việc xây dựng văn hóa nhà trường là vô cùng cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Nó đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp quản lý và đặc biệt là sự chủ động, quyết tâm và cầu thị của các nhà trường. Và hơn bao giờ hết, chúng ta đang rất cần những nhà giáo chân chính, những con người có bản lĩnh và cái tâm trong sáng trong cuộc chiến chống nạn “xâm lăng văn hóa”. Dân tộc Việt nam là một đất nước ngàn năm văn hiến, nhân dân Việt nam vốn có truyền thống hiếu học và tôn trọng đạo lý. Chúng ta hãy chung tay góp sức phát huy truyền thống dân tộc, giữ gìn bản sắc văn hóa của nhân cách con người Việt nam./.
Link nội dung: https://diendanmarketing.edu.vn/index.php/module-6-xay-dung-van-hoa-nha-truong-tieu-hoc-a6702.html