Tiêm HPV có ảnh hưởng đến kinh nguyệt không? Hai loại vắc xin phòng HPV được lưu hành tại Việt Nam gồm Gardasil và Gardasil 9 đã được chứng minh tính an toàn, hiệu quả cho cả trẻ em và người lớn tại nhiều quốc gia trên thế giới. Các chuyên gia cho biết, vắc xin HPV phòng ngừa hiệu quả các chủng HPV gây mụn cóc sinh dục và các bệnh ung thư nguy hiểm cho bé gái từ 9 tuổi và phụ nữ đến 45 tuổi nhưng không làm ảnh hưởng kinh nguyệt, không gây chậm kinh hay tác động đến quá trình phát triển của trẻ dậy thì.
Bài viết được tham vấn Y khoa bởi BS Nguyễn Văn Quảng, Quản lý Y khoa Vùng 4 - miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC.
Tiêm HPV có ảnh hưởng đến kinh nguyệt không?
KHÔNG. Hai loại vắc xin ngừa HPV Gardasil và Gardasil 9 phải trải qua nhiều cuộc thử nghiệm trước khi được FDA (Mỹ) cấp phép, sau đó còn được giảm sát tính an toàn bởi CDC (Mỹ) và FDA, cùng nhiều quốc gia toàn cầu. Qua đó, cho thấy các loại vắc xin ngừa HPV không ảnh hưởng đến kinh nguyệt.
Một cuộc nghiên cứu được tiến hành trên 44.000 người tại Mỹ cho thấy, nam và nữ được tiêm phòng HPV không gặp phản ứng nặng hơn dự kiến. Các phản ứng thường gặp sau tiêm bao gồm sưng, nóng, đau tại vết tiêm, đau cơ, sốt, đau đầu và mệt mỏi.
Hiện chỉ có một số ít trường hợp thuộc nhóm chống chỉ định tiêm phòng HPV như phụ nữ mang thai (vì chưa có dữ liệu nghiên cứu vắc xin trên nhóm đối tượng này), người dị ứng với các thành phần của vắc xin hoặc dị ứng nặng sau tiêm mũi đầu. Người bị rối loạn đông máu, hoặc mắc một bệnh cấp tính nào đó vẫn có thể tiêm phòng HPV khi bệnh đã được điều trị ổn định. (1)
Nếu không thuộc các nhóm đối tượng chống chỉ định trên, phụ nữ có thể an tâm tiêm phòng HPV mà không lo lắng về tính an toàn của vắc xin. Vắc xin phòng HPV - Gardasil 9 (Mỹ) hiện được chỉ định cho cả nam và nữ trong độ tuổi từ 9 - 45, có hiệu quả phòng bệnh trên 90% đối với các chủng virus có trong vắc xin, miễn dịch duy trì bền vững lên đến 30 năm.
Vắc xin được chỉ định cho cả nhóm đối tượng đã từng quan hệ tình dục, sinh con hay thậm chí từng nhiễm các bệnh do HPV như mụn cóc sinh dục.
Tiêm vắc xin HPV có bị chậm kinh không?
KHÔNG. Tiêm HPV không làm ảnh hưởng đến kinh nguyệt, không làm chậm kinh, không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ dậy thì. Thậm chí, vaccine HPV được chỉ định cho trẻ từ 9 tuổi đến người lớn 45 tuổi, trong đó 9-14 còn được xem là “độ tuổi vàng” tiêm chủng và là nhóm đối tượng nên được ưu tiên tiêm. Các bằng chứng khoa học chỉ ra kháng thể có thể duy trì ở nồng độ cao, không suy giảm theo thời gian khi tiêm cho trẻ em 9-14 tuổi.
Hiện nay, nhiều phụ huynh đã hiểu hơn về ảnh hưởng của HPV đến sức khỏe con em, nhất là trẻ trong độ tuổi vị thành niên. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vẫn lo ngại về việc vắc xin có thể làm trẻ chậm kinh nếu được tiêm sớm hay nguy cơ nhiễm HPV ở độ tuổi vị thành niên hầu như không có vì các em chưa quan hệ tình dục.
Thực tế, theo nghiên cứu tại Bắc Mỹ trên nhóm bé gái 15-16 tuổi cho thấy, có đến 45,5% trẻ trong độ tuổi có HPV trong âm đạo, 20% phụ nữ phát hiện nhiễm HPV sau 4 tháng bắt đầu quan hệ tình dục và 45% trường hợp phát hiện nhiễm HPV sau 26 tháng. Nghiên cứu đã chỉ ra tầm quan trọng của việc chủng ngừa HPV sớm ở trẻ.
Vắc xin là an toàn, không ảnh hưởng đến kinh nguyệt và không phải chỉ có quan hệ tình dục mới là con đường duy nhất lây nhiễm HPV, vẫn còn các con đường lây truyền gián tiếp như tiếp xúc với dụng cụ y tế phụ khoa, đồ lót dính mầm bệnh; da có vết loét, chảy máu tiếp xúc với mầm bệnh…
Các chuyên gia cho biết, phụ nữ bị chậm kinh có thể do nhiều nguyên nhân không liên quan đến vắc xin như:
- Mang thai: đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hiện tượng chậm kinh ở phụ nữ. Khi bị chậm kinh do mang thai, phụ nữ còn có thể có một số dấu hiệu khác như nôn nghén, đổ mồ hôi, uể oải, buồn ngủ,…
- Tăng hoặc giảm cân quá mức: việc tăng hoặc giảm cân quá mức có thể tác động đến Estrogen ở nữ giới, gây nên tình trạng chậm kinh. Nếu thuộc trường hợp này, phụ nữ thậm chí có thể chậm kinh trong vòng 2 đến 3 tháng hay thậm chí mất kinh.
- Nhiễm bệnh phụ khoa: như viêm buồng trứng, viêm âm đạo, viêm cổ tử cung,… có thể gây chậm kinh, đau vùng bụng dưới, vùng kín, dịch tiết màu vàng, mủ nhầy, có mùi hôi.
- Tác dụng phụ của thuốc: thuốc tránh thai khẩn cấp, đang dùng thuốc kháng sinh đổi sang thuốc mới có thể dẫn đến một số tác dụng phụ ở nữ giới như chậm kinh, rong kinh, kinh nguyệt nhiều, thống kinh,…
- Căng thẳng quá mức: cũng có thể gây chậm kinh, do quá trình tạo kinh nguyệt chịu ảnh hưởng của vùng dưới đồi (khu vực sản xuất estrogen trong chu kỳ kinh nguyệt).
- Ngoài ra, vận động quá mức, uống nhiều rượu bia, chất kích thích cũng khiến phụ nữ chậm kinh.
Tiêm HPV có làm mãn kinh sớm không?
KHÔNG. Tiêm HPV không làm phụ nữ mãn kinh sớm. Mãn kinh sớm là tình trạng phụ nữ mãn kinh ở độ tuổi sớm hơn dự kiến. Thông thường, phụ nữ bắt đầu mãn kinh từ 45 đến 55 tuổi.
Tại Hoa Kỳ, độ tuổi trung bình phụ nữ bắt đầu mãn kinh là 51 tuổi. Mãn kinh sớm có thể xảy ra ở độ tuổi từ 40 đến 45 do nhiều nguyên nhân như: Trong gia đình có người thân mãn kinh sớm, phụ nữ có thói quen hút thuốc lá mãn kinh sớm hơn người không hút từ 1-2 năm, hóa trị hoặc xạ trị vùng chậu trong điều trị ung thư, phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc cắt bỏ tử cung.
Ngoài ra, có 30-60% phụ nữ bị mãn kinh sớm do mắc bệnh tự miễn, trong đó, thường gặp nhất là các bệnh như tuyến giáp, quai bị, cường giáp, Addison… Một số trường hợp hiếm gặp khác, khi hệ thống miễn dịch vốn có chức năng nhắm vào các mầm bệnh lại tấn công vào buồng trứng, khiến buồng trứng không thể tạo ra hormone.
Phụ nữ nhiễm HIV nếu không kiểm soát bệnh tốt cũng có thể mãn kinh sớm hơn. Phụ nữ thiếu nhiễm sắc thể hoặc rối loạn nhiễm sắc thể cũng có thể gặp tình trạng mãn kinh sớm. Ví dụ như phụ nữ thiếu hụt 17-alpha-hydroxylase, galactosemia, loạn dưỡng loạn sản cơ, hội chứng Digeorge, mất đoạn nhiễm sắc thể, hội chứng Turner,…
Ngoài ra, có 61% trường hợp mãn kinh sớm ở nữ giới trong độ tuổi trung bình 37 tuổi là do bị viêm não tủy/hội chứng mệt mỏi mãn tính (ME/CFS).
Các yếu tố ảnh hưởng đến kỳ kinh nguyệt của phụ nữ
Có nhiều yếu tố làm ảnh hưởng đến kỳ kinh nguyệt của phụ nữ có thể kể đến như:
- Chế độ ăn: Chế độ ăn quá nhiều chất xơ cũng có thể giảm nồng độ estrogen, khiến kỳ kinh nguyệt của phụ nữ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, nồng độ estrogen quá cao cũng có thể khiến kỳ kinh bất thường. Ngoài ra, ăn quá ít chất béo cũng có thể giảm chu kỳ kinh.
- Du lịch: Việc du lịch tưởng chừng không liên quan gì đến sức khỏe nữ giới lại có thể ảnh hưởng chu kỳ kinh. Hai hormone melatonin và cortisol (có chức năng kiểm soát chu kỳ kinh) có thể bị ảnh hưởng trong thời gian du lịch, khi bạn di chuyển nhiều mệt mỏi hay thay đổi giờ sinh học có thể ảnh hưởng đến hormone cortisol. Khi mức độ 2 kích thích tố này thay đổi, thời gian rụng trứng thay đổi khiến chu kỳ kinh nguyệt đến muộn hoặc sớm hơn dự kiến.
- Thời tiết: Khí hậu hay thời tiết biến đổi có thể khiến sự trao đổi chất của cơ thể thay đổi, dẫn đến mất cân bằng hormone, khiến kinh nguyệt thất thường. Ngoài ra, tiến sĩ John Fejes, bác sĩ sản phụ khoa tại California cho biết, thời tiết thay đổi có thể gây viêm âm đạo, nấm men làm ảnh hưởng kinh nguyệt phụ nữ.
- Giấc ngủ: Chất lượng và số lượng giấc ngủ không đảm bảo có thể gây mất cân bằng nội tiết, ảnh hưởng đến estrogen, progesterone, hormone luteinizing (LH) và kích thích nang trứng (FSH). Phụ nữ cần ngủ đủ giấc để tạo ra một loại hormone tên là Leptin. Nếu giấc ngủ không đảm bảo sẽ gây gián đoạn quá trình giải phóng Leptin, khiến chu kỳ kinh nguyệt không đều.
- Các yếu tố khác ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt như căng thẳng, thuốc lá, rượu bia, cân nặng, tuổi tác…
Tiêm vắc xin HPV có ảnh hưởng đến sinh sản không?
KHÔNG. Tiêm vắc xin HPV không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cả nữ giới và nam giới.
Thông tin sai lệch tiêm vắc xin HPV gây vô sinh ở nữ giới có thể bắt nguồn từ các nhà nghiên cứu ở New South Wales, Úc khi đã báo cáo rằng có 3 cô gái suy buồng trứng (một trong các yếu tố dẫn đến vô sinh) sau khi tiêm HPV. Dù vậy, các nghiên cứu trên diện rộng vẫn chưa ghi nhận bất kỳ bằng chứng liên quan nào đến nhận định này. Một đánh giá khác năm 2020 cho thấy, không có bằng chứng nào về tăng nguy cơ vô sinh ở phụ nữ tiêm phòng HPV. (2)
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các nghiên cứu đã được thực hiện trên loài gặm nhấm cho thấy tiêm phòng HPV không gây ảnh hưởng gì đến khả năng sinh sản của loài này.
Một số lưu ý khi tiêm chủng HPV cho phụ nữ
Bộ Y tế Việt Nam đã mở rộng chỉ định tiêm vắc xin Gardasil 9 phòng HPV cho phụ nữ và nam giới từ 9-45 tuổi, bất kể đã quan hệ tình dục, đã có con hay đã mắc các bệnh do HPV rồi hay chưa. Tùy theo độ tuổi sẽ có lịch tiêm vắc xin Gardasil 9 (Mỹ) phù hợp. (3)
1. Người từ tròn 9 tuổi đến dưới 15 tuổi
Nếu tiêm lần đầu tiên có thể tiêm phác đồ 2 mũi:
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: cách mũi 1 từ 6-12 tháng.
Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 < 5 tháng, cần tiêm mũi 3 cách mũi 2 ít nhất 3 tháng có thể tiêm phác đồ 3 mũi (0-2-6):
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng.
- Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng.
2. Người từ tròn 15 tuổi đến 45 tuổi
Tại thời điểm tiêm lần đầu tiên có thể tiêm phác đồ 3 mũi (0-2-6):
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng.
- Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng.
Ngoái ra khi tiêm lần đầu người trong độ tuổi này cũng óc thể tiêm phác đồ tiêm nhanh:
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 1 tháng.
- Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.
Trước khi tiêm phòng HPV, bạn nên nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ, để có sức khỏe tốt và tinh thần thoải mái. Khi tiêm phòng tại Hệ thống tiêm chủng VNVC, người tiêm sẽ được bác sĩ giàu kinh nghiệm khám sàng lọc đầy đủ. Khi ấy, người tiêm phối hợp cùng bác sĩ để khai báo các thông tin về tình trạng sức khỏe hiện tại, các bệnh đã và đang mắc, các loại thuốc hay liệu pháp điều trị bệnh đang sử dụng trong 3 tháng gần nhất.
Ngoài ra, bạn cần cho bác sĩ thêm thông tin về các loại vắc xin đã tiêm trong vòng 4 tuần gần đây, phản ứng với vắc xin ở lần tiêm trước, tiền sử dị ứng của cơ thể. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định tiêm chủng phù hợp. Sau tiêm, một số trường hợp sẽ có các phản ứng nhẹ như đau, đỏ hoặc sưng ở chỗ tiêm, sốt, đau cơ, mệt mỏi… Song, bạn không nên quá lo lắng, các phản ứng sẽ biến mất sau vài ngày.
Tiêm phòng HPV không loại bỏ 100% nguy cơ mắc các bệnh do virus. Ngoài ra, vắc xin chỉ phòng các bệnh do HPV, không có tác dụng phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục do nguyên nhân khác như HIV, lậu, giang mai,…
Do đó, mặc dù đã tiêm đầy đủ phác đồ vắc xin HPV, nhưng người tiêm vẫn nên giữ thói quen quan hệ an toàn, 1 vợ 1 chồng, 1 bạn tình để giảm nguy cơ lây nhiễm virus và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Duy trì khám phụ khoa định kỳ ở bệnh viện để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường về sức khỏe, cảnh báo nguy cơ mắc bệnh.
Để đặt lịch tiêm vắc xin, tư vấn các vấn đề xoay quanh vắc xin phòng HPV, Quý khách vui lòng liên hệ hotline 028 7102 6595, fanpage trungtamtiemchungvnvc hoặc đến trực tiếp các trung tâm VNVC trên toàn quốc.
⇒ Tham khảo thêm: 40 tuổi có tiêm phòng HPV được không? Vắc xin còn hiệu quả không?
Vắc xin HPV được chứng minh tính an toàn và hiệu quả cao cho cả nam và nữ từ 9-45 tuổi. Vắc xin không làm ảnh hưởng đến kinh nguyệt, không gây chậm kinh, mãn kinh sớm hay ảnh hưởng đến quá trình dậy thì của trẻ. Hy vọng bài viết trên đã mang đến cho người đọc các thông tin xoay quanh vấn đề tiêm HPV có ảnh hưởng đến kinh nguyệt không, để người đọc sớm đưa ra được quyết định tiêm vắc xin, bảo vệ bản thân và gia đình hiệu quả trước HPV.
